دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

توضیح در مورد آثار و تالیفات سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
     با وجود اینکه ام‏ سلمه بیگم آثار سید قطب ‏الدین را چهارده کتاب گفته ، امّا در منابع کتاب شناسى بیش از 30 اثر به او نسبت داده شده است. از آنجا که برخى از آثار سید چند عنوان داشته، این امر سبب اشتباه بعضى از فهرست ‏نویسان شده است. علاوه بر آن، آثار متعددى نیز به اشتباه به او نسبت داده‏ اند که در بخش آثارِ منسوب به آنها اشاره خواهیم کرد.      بیشتر آثار قطب‏ الدین...

شرح احوال و زندگانى ابوالعباس فضل بن حاتم نیریزى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز »
 ابوالعباس فضل بن حاتم نی‌ریزی، ستاره‌شناس و ریاضیدان نامدار ایرانی که در سده سوم و اوایل سده چهارم هجری قمری می‌زیسته است. مستشرقان به لاتینی او را آناریتیوس نامیده‌اند. این دانشمند بزرگ، آثار متعدّد و مهمی در ریاضیات و ستاره‌شناسی از خود بر جای گذاشته امّا باوجوداین، دانسته‌های ما درباره شرح احوال و زندگانی او بسیار اندک است.  او درنی‌ریزی ولادت یافت. تاریخ تولّد وی دانسته نیست، امّا با توجه به شرح احوال و تاریخ وفاتش می‌بایست در نیمه اول سده سوم...

چند غزل تازه از ساکت نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » ساکت نیریزی »
نی‌ریز در روزگار قاجاری، شاعران چندی را در دامان خود پرورانده است؛ سید نعیم با نام شعری «سحاب»، سید اشرف با نام شعری «شهاب»، محمد جعفر فرزند محمدباقربا تخلّص «شعله»، و میرزا ابراهیم متخلص به ساکت در شمار ستارگان ادب نی‌ریزِ عهدِ قاجارند. بیشترینهٔ شاعران نی‌ریزِ عهدِ قاجار، به گواهی  گفتارهای تذکره نویسان، دارای دیوان بوده‌اند؛ اما دریغا که امروزین روز، آن دیوان‌ها یا از بین رفته‌اند و یا به‌احتمال اندک، در موزه‌ها و کتابخانه‌های کشور، غبار فراموشی بر...

شرح احوال و زندگانی عمان نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
     نام او محمدرضا، متخلص به عمان، فرزند حاج میرزا آقا بود و در سده 13 و 14 ه . ق. مى‌‌زیست. وى در سال 1259 ه . ق. در نیریز متولد شد و در همانجا نیز نشو و نما یافت و ظاهرا تا آخر عمر، در زادگاه خود ساکن بود. دانسته‌‌هاى ما درباره وى، منحصر است به مطالبى که از اشعار او به دست مى‌‌آید و همچنین اطلاعاتى که مرحوم سازگار در تذکره خود به دست مى‌‌دهد.     ...

زندگی نامه آیت الله سید محمد فقیه
دانشنامه مشاهیر » نامداران معاصر نیریز » آیت الله سید محمد فقیه »
 آیت‌الله حاج سید محمد فقیه از ابتدای انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ با حکم امام خمینی (ره) به امامت جمعه نی‌ریز منصوب شد و همچنان نیز در این سمت باقی است. وی در ۲۱ فروردین‌ماه ۱۳۲۱ هجری شمسی در خانواده‌ای روحانی، اهل علم و تقوا در شهرستان نی‌ریز پا به عرصهٔ حیات گذاشت. پدرش مرحوم آیت‌الله حاج سید هدایت‌الله فقیه بیش از ۵۰ سال از عمرش را صرف تبلیغ و ارشاد مردم نمود و در زمان خویش از مراجع بزرگی چون مرحوم...

رساله استخراج سهام و استخراج کسوف ... (اثر شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » آثار و تالیفات شمس المعالی نیریزی »
رساله استخراج سهام و استخراج کسوف و تعدیلات و تعیین ساعات طلوع فجر و نصف النهار و سایر اعمال نجومى و اسطرلاب: این رساله که خود گواهِ تبحر میرزا اسحاق شمس المعالى در علمِ نجوم است، شامل ده فصل یا بخش است: (1) طریقه استخراج سهام: سهم العباد، سهم الغیب، سهم الحوادث از قول ابوالحسن بیهقى (متوفى 565 ه . ق.) در کتاب جامع‏الاحکام از استادش عثمان جادوکار، و سهم الاسعاد و سهم القتال و سهم الامطار.     (2)...

توضیح آثار میرزا احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
  گفته‏ اند که میرزا احمد 99 تا 120 قرآن، 77 صحیفه سجادیه و تعداد بسیارى ادعیه، مرقع و قطعه کتابت کرده است . سنگلاخ در تذکره خود از مشاهده 120 قرآنِ وى سخن به میان آورده  و میرزاحبیب خراسانى نیز گفته است: «کسى به اندازه او کلام قدیم [ قرآن ] ننوشته است ». برخى از تذکره‏ نگاران معاصر نیز به تبع سنگلاخ، آثار او را از حدّ فزون دانسته اند . هر چند آثار بسیارى از...

در مدح اسدالله الغالب على بن ابىطالب علیه السلام (اثر شعله نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
 در مدح اسدالله الغالب على بن ابىطالب علیه السلام اى ز تو ظاهر، هستى مطلق                    بر تو سزاوار، ذکر اناالحق ساکن و پویا، گشته ز حُکمت                    توده غَبْراء ، طارَم  اَزْرَق شیر ژیان  را، بشکرى  از مور                پیل دمان را، بشکنى از بَق   از تو مُطرّا ، و زتو منور                ...

مریم سلطان؛ نزهت الملوک
دانشنامه مشاهیر » دیگر نامداران نی ریز »
یکی از زنان عفیف و نیکوکار در تاریخ نی‌ریز، نزهت‌الملوک،‌ دختِ طهارت سیرت مرحوم فتحعلی‌خان نی‌ریزی است. نام وی مریم‌سلطان و پس‌نام (لقب) او نزهت‌الملوک، هر دو بس زیبنده و برازنده اویند. در مبایعه‌نامه‌ی مکتوب به سال ۱۳۲۶ مهشیدی (قمری) (برابر با ۱۲۸۶ خورشیدی) نام و لقبِ دخت پاکیزه‌دامن فتحعلی‌خان آمده است. سطرهای نخست این مبایعه‌نامه‌ی نسبتاً طولانی- که در پایان و هامش آن نقش مُهر نزهت‌الملوک و در هامش آن عبارات کوتاه و نقش مهر محمدحسن (شیخ‌الاسلام نی‌ریز)...

شرح اصول اقلیدس (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
حدود یک سده قبل از ابوالعباس نیریزی یعنی در حدود اواخر سده دوم و اوایل سده سوم، اصول اقلیدس چندین بار به زبان عربی ترجمه شد. ترجمه‌ای که ابوالعباس در اختیار داشته، اثر حجاج بن یوسف مطر (متوفی اوایل سده ۳ ه. ق.) بوده است. نیریزی بر این ترجمه، شرح نوشت و این شرح ازنظر تاریخ ریاضیات اسلامی و یونانی بسیار مهم است. چه، در آن، قسمت‌هایی از آثار ایرن اسکندرانی  (حدود ۱۰۰ م.) و سنبلیقیوس  (حدود ۵۰۰ م.) و...